تأثیر جهانی‌شدن بر مؤلفه‌های هویتی قالی‌های معاصر تبریز
نویسنده
چکیده مقاله:
بیان مسئله :میراث فرهنگی و مظاهر آن مانند هنرهای صناعی، به عنوان عامل تثبیت‌کنندة هویت فرهنگی اقوام به شمار می‌روند. قالی تبریز، یکی از مهم‌ترین فرآورده‌های فرهنگی و صنایع دستی ایران در عرصة جهانی است اما در دهه‌های اخیر امواج فرهنگی حاصل از پدیدة جهانی‌شدن باعث تغییر در مؤلفه‌های هویتی این قالی‌ها شده است. ادامة چنین روندی کارکردهای مورد انتظار از قالی تبریز به عنوان نمونة شاخص فرآوردة فرهنگی و هویت‌ساز ایرانی اسلامی و قابل عرضه در شبکة بازار جهانی کالاهای فرهنگی را با چالشی جدی مواجه ساخته است. از‌دست‌دادن هویت بومی و اصالت فرهنگی و در نتیجه کالا‌بودگی از پیامدهای تداوم چنین روندی است. راهکار مواجهة علمی با فرهنگ جهانی، شناخت آثار و مصادیق چنین پدیده‌ای در قالی تبریز است. هدف:هدف از این پژوهش مطالعة آثار و تبعات جهانی‌شدن فرهنگی در قالی تبریز و بحث در زمینة راهکار مواجهة علمی با آن است. روش تحقیق :این پژوهش به شیوة توصیفی-تحلیلی و با استفاده از داده‌های حاصل از مطالعات میدانی بر روی 200 تخته قالی دست‌بافت معاصر تبریز و منابع کتابخانه‌ای به انجام رسیده است. نتیجه : در نتیجة پیوستن قالی‌های معاصر تبریز به شبکة جهانی تجارت کالاهای فرهنگی در قالب پدیدة جهانی‌شدن، مؤلفه‌های هویتی و سبک‌ساز این فرآوردة دست‌بافت ایرانی اسلامی دچار التقاط شده است؛ به طوری که مصادیق چنین پدیده‌ای در سه حوزة مؤلفه‌های بصری، فنی و کاربردی قابل مشاهده است. با توجه به اهمیت عنصر آگاهی در نحوة کنش‌مندی عاملان انسانی، ارتقاء دانش و مهارت طراحان قالی به عنوان عاملان مرکزی نظام تولید قالی تبریز از طریق تجهیز آنها به اصول و مبانی طراحی سنتی ایران می‌توان، قدرت تعامل سازنده در برابر ساختارهای پیرامونی حاصل از جهانی‌شدن را در این عاملان تقویت کرد.
منابع مشابه
الگوهای جامعه‌شناختی در ساخت هویتی ایران معاصر
ساختارهای هویتی ایران از یک سو ویژگی‌های خاص تاریخی و فرهنگی ملیت ایرانی را در این نقطه ویژه جغرافیایی بازنمایی می‌کند و از دگر سو، انتخاب آگاهانه یا تأثیرپذیری انفعالی از فرهنگ‌های دیگر را نشان می‌دهد. به واقع، در تاریخ طولانی ایران راز تفاوت دو حرکت متفاوت جوشش فرهنگی و ریزش اندوخته‌های تاریخی چیست؟ چرا در یک زمان، باروری و شکوفایی هویت ایرانی را شاهد هستیم و در زمان دیگر، جایگاه فرودست ...
متن کاملجدال هویتی گفتمان‌های توسعه در تاریخ معاصر ایران
جریان هویتی از توسعه در ایرانبا قرائت‌های چارچوبی و برداشت‌های متفاوت دوره‌ای همراه بوده است که دولت‌ها (حاکمیت‌ها) متولی آن بوده‌اند؛ همان‌گونه که اصلاحات و توسعه در عصر قاجار به‌منظور رهایی از عقب‌ماندگی و رساندن تقریبی بخش‌هایی از ساختار شبه‌دولتی قاجار به توسعه بود، در دورۀ پهلوی دوم با اصلاحات دولتی برای پر کردن خلأ مشروعیتی همراه بود و در دورۀ جمهوری اسلامی نیز با خلأ پارادایمی و گفتمان...
متن کاملجهانیشدن، تکثر هویتی و نسبت آن با جامعۀ ایرانی معاصر
جهانی شدن، با فروپاشی نظام دو قطبی و پایان جنگ سرد به صورت روزافزون جهان را درنوردید و تغییرات تأثیرگذاری را در حوزه‌های مختلف به‌ویژه در حوزه هویت ایجاد کرد. برخی اندیشمندان این پدیده را به‌نوعی عامل یکسان‌سازی هویت جهانی و برخی دیگر آن را موجب پراکندگی هویت و مقاومت و بازیابی هویت‌های بومی ارزیابی می‌کنند. لذا به نظر می‌رسد جهانی‌شدن از منظر هویتی، در اکثر جوامع به‌خصوص در جامعه ایرانی معضلات...
متن کاملچالشهای هویتی گفتمان اسلام سیاسی در ایران معاصر
گفتمان اسلام سیاسی، قرائتی از اسلام است که با پیروزی انقلاب اسلامی ایران در رقابت با گفتمان‌های رقیب، خاصیت هژمونیک یافته و بر جامعیت و نقش‌آفرینی حداکثری اسلام در اداره زندگی مسلمانان تأکید دارد. این گفتمان مرزهای هویتی خود را با سایر خرده گفتمان‌های رقیب با منبع، مرجع و داور قرار دادن «هویت اسلامی» تعریف و تحدید می‌کند. در این راستا، این گفتمان هویتی در کنار اصل قرار دادن هویت «اسلامی»؛ هویت ...
متن کاملتأملی در تحولات ساختاری معاصر شهر تبریز و تأثیر آن بر هویت شهر
شهرهای تاریخی دربردارندة ساختاری‌اند که در گذار زمان و براساس ویژگی‌های هویتی شکل گرفته و در قالب عناصر و روابط تاریخی تجلی یافته‌اند؛ از این‌رو نمی‌توان نسبت به کیفیات مداخلاتی که در آنها صورت می‌گیرد، بی‌اعتنا بود. تبریز از شهرهای مهمّ تاریخی ایران است که هویت ساختاری آن در طول تاریخ، به‌واسطة مداخلات صورت گرفته در عرصه‌های تاریخی‌اش متحول شده است. نوشتار حاضر باهدف شناخت تغییرات پدید آمده در...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 16 شماره 72
صفحات 33- 40
تاریخ انتشار 2019-05-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023